ಸೊನ್ನೆಯ ಬಗ್ಗೆ ಒಂದಷ್ಟು - ಮಲ್ಲೇಶ್ ಬಿ.ಎನ್.




ಮೊದಲು ‘0' ಯನ್ನು ಅಂಕಿಗಳ ನಡುವೆ ಖಾಲಿ ಜಾಗವನ್ನು ತೋರಿಸಲು ಬಳಸಲಾಗುತ್ತಿತ್ತು ಎಂದು ತಿಳಿದು ಬರುತ್ತದೆ.  ಆದರೆ ಸೊನ್ನೆಯ ಉಪಯೋಗದ ಬಗ್ಗೆ ಮೊದಲ ಸ್ಪಷ್ಟ ದಾಖಲೆಗಳಿರುವುದು
ಭಾರತದ ಗಣಿತಜ್ಞ ಬ್ರಹ್ಮಗುಪ್ತನ ಬರವಣಿಗೆಗಳಲ್ಲಿ. ಭಾರತೀಯರ ಬಹುಮುಖ್ಯ ಕೊಡುಗೆ ಎಂದರೆ ಸೊನ್ನೆಯನ್ನು ಒಂದು ಅಂಕಿಯನ್ನಾಗಿ ಪರಿಗಣಿಸಿದ್ದು. ಇದು ಒಟ್ಟಾರೆ ದಶಮಾನ ಪದ್ಧತಿಗೆ ಉಪಯುಕ್ತವಾಗಿದ್ದಲ್ಲದೆ, ಸುಲಭ ಲೆಕ್ಕಾಚಾರಕ್ಕೆ ನಾಂದಿ ಹಾಡಿತು.
ಚಕ್ರವರ್ತಿ ಅಲೆಗ್ಸಾಂಡರ್‌ನು ಬ್ಯಾಬಿಲೋನಿಯರ ಚಿಂತೆಗಳನ್ನು ಪೂರ್ವನಾಡಿಗೆ ಹರಡಿದನು. ಆ ಕಾಲದ ಸಂದರ್ಭಕ್ಕನುಗುಣವಾಗಿ ಸೊನ್ನೆಯು ಭಾರತದಲ್ಲಿ ತನ್ನ ಮಹತ್ವದ ಸ್ಥಾನವನ್ನು ಕಂಡುಕೊಂಡಿತು. ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಕ್ರಿ.ಪೂ ಎರಡನೇ ಶತಮಾನದಿಂದಲೇ ಅಂಕಗಣಿತ, ರೇಖಾಗಣಿತ ಮತ್ತು ಹೆಚ್ಚಿನದಾಗಿ ಬೀಜಗಣಿತದಲ್ಲಿ ಗಣಿತ ಶಾಸ್ತ್ರವು ಗಣನೀಯವಾಗಿ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಹೊಂದಿತು. ಭಾರತೀಯರು ಕ್ರಿ.ಶ.50ರಲ್ಲಿಯೇ ದಶಮಾನ ಪದ್ಧತಿ- ಯನ್ನು ಜಾರಿಗೆ ತಂದರು. ಒಂಬತ್ತು ಅಂಕಿಗಳಿಂದ ಲೆಕ್ಕಾಚಾರದಲ್ಲಿ ತೊಡಗಿದ್ದ ಭಾರತೀಯರು ಆ ಅಂಕಿಗಳ ಜೊತೆಗೆ ಸೊನ್ನೆಗೆ ಮಹತ್ವದ ಸ್ಥಾನ ಕೊಟ್ಟರು. ಕ್ರಿ.ಶ.876ರಲ್ಲಿಯೇ ಗ್ವಾಲಿಯರ್‌ನ ದೇವಾಲಯಗಳ ಕೆತ್ತನೆಗಳಲ್ಲಿ ಸೊನ್ನೆಯ ಸಂಕೇತ '0' ಕಾಣಿಸಿಕೊಂಡಿತು.
ಸಂಸ್ಕ್ರತದಲ್ಲಿ ಶೂನ್ಯ ಎಂದೂ, ಅರೇಬಿಕ್‌ನಲ್ಲಿ ಅಸ್‌ಸಿಫರ್ ಎಂದೂ ಕರೆಯುತ್ತಾರೆ. ಇವೆರಡರ ಅರ್ಥವು ಖಾಲಿ ಎಂಬುದಾಗಿದೆ. ನಂತರ ಇಟಲಿ ಭಾಷೆಯಲ್ಲಿ ಸೊನ್ನೆಯು ಜವೇರೋ ಎಂದು ಕರೆಯಲ್ಪಟ್ಟಿತು. ಕೊನೆಗೆ ಇದೆ ಪದವೇ ಜೀರೋ ಎಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿತ್ತು.
ಸೊನ್ನೆಯ ವಿಶೇಷಗಳು : ಇದು ಒಂದು ಸ್ವಾಭಾವಿಕ ಸಂಖ್ಯೆಯಲ್ಲ, ಚಿಹ್ನೆಗಳಿಂದ ಮುಕ್ತವಾಗಿದೆ. ಸೊನ್ನೆಯನ್ನು ಸಂಕಲನದ ಅನನ್ಯತಾಂಶ ಎನ್ನುತ್ತೇವೆ. '0' ಯಿಂದ ಯಾವುದೇ ಧನ ಸಂಖ್ಯೆಯನ್ನು ಕಳೆದರೆ ಋಣ ಸಂಖ್ಯೆ ಬರುತ್ತದೆ. ಯಾವುದೇ ಸಂಖ್ಯೆಯಿಂದ '0' ಯನ್ನು ಕಳೆದರೆ ಅದೇ ಸಂಖ್ಯೆ ಬರುತ್ತದೆ. '0' ಯನ್ನು ಯಾವುದೇ ಸಂಖ್ಯೆಯಿಂದ ಗುಣಿಸಿದಾಗ '0' ಯೇ ಬರುತ್ತದೆ. ಯಾವುದೇ ಸಂಖ್ಯೆಯನ್ನು '0' ಯಿಂದ ಭಾಗಿಸುವುದು ಅನಿರ್ಧಾರಿತ. '0'ಯನ್ನು ಯಾವುದೇ ಸಂಖ್ಯೆಯಿಂದ ಭಾಗಿಸಿದರೂ ಬರುವ ಭಾಗಲಬ್ಧವು '0' ಯೇ ಆಗಿರುತ್ತದೆ.

ಯಾವುದೇ ಧನ ಸಂಖ್ಯೆಯ ಮುಂದೆ '0'ಯನ್ನು ಬರೆದರೆ ಅದರ ಮೌಲ್ಯ ಹೆಚ್ಚುತ್ತದೆ '0'ಯು ಗುಣಾಕಾರ ವಿಲೋಮವನ್ನು ಹೊಂದಿಲ್ಲ. '0'ಯನ್ನು '0'ಯಿಂದ ಗುಣಿಸಿದಾಗ ಮತ್ತೇ '0'ಯೇ ಬರುವುದರಿಂದ '0'ಯನ್ನು ವರ್ಗ ಸಂಖ್ಯೆಗಳ ಗುಂಪಿಗೆ ಸೇರಿಸಬಹುದು.'0'ಯ ಶ್ರೇಣಿಲಬ್ಧ ಬೆಲೆ 1. 0 ಯ ಯಾವುದೇ ಮೂಲವು '0' ಯೇ ಆಗಿರುತ್ತದೆ. ಸಮುದ್ರ ಮಟ್ಟವನ್ನು '0'ಎಂದು ಗುರ್ತಿಸಿ ಒಂದು ಪ್ರದೇಶದ ಎತ್ತರವನ್ನು ಸೂಚಿಸುವರು.

(ಪೋಟೋ ಕೃಪೆ : ಅಂತರ್ಜಾಲ)